JANE AUSTEN có thể THUYẾT PHỤC chúng ta?

Độc giả Việt Nam đã quá quen thuộc với nữa nhà văn Anh Jane Austen (1775 -1817) qua các tiểu thuyết của bà đã được dịch và xuất bản ở Việt Nam như Kiêu hãnh và Định kiến ( Pride and Prejudice) Lý trí và Tình cảm (Sense and Sensibility), Emma. Những tác phẩm này đã đều đã được dựng thành phim và hấp dẫn khán giả toàn thế giới. Sách của J.Austen đã được lọt vào danh sách 100 cuốn sách hay nhất nhất ở Anh, và được dịch ra nhiều ngôn ngữ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, tiểu thuyết Thuyết phục (Persuasion) của bà tuy đã được dựng thành phim và trình chiếu ở Việt Nam nhưng sách lại chưa được xuất bản ở Việt Nam. Lần đầu tiên, NXB Hội Nhà văn và Công ty sách Liên Việt tổ chức dịch và phát hành cuốn Thuyết phục (Persuasion), phần chuyển ngữ do dịch giả Diệp Minh Tâm thực hiện.

Về tác phẩm

Câu chuyện của Thuyết phục xoay quanh cô Anne Elliot, con gái thứ hai của Tòng nam tước Walter Elliot, bị ông bố và chị khinh rẻ (có ý kiến so sánh như là Cinderella!). Tám năm về trước, Anne và anh Wentworth tha thiết yêu nhau trong khi anh này còn nghèo, không có gia sản, chưa có sự nghiệp. Vì nghe theo lời thuyết phục của Phu nhân Russell, người đóng vai trò mẹ đỡ đầu của cô, cho rằng Wentworth không xứng đáng, Anne cắt đứt quan hệ tình cảm với Wentworth. Bây giờ, Wentworth trở về sau khi hòa bình được tái lập, trong tư cách một đại tá với chiến công hiển hách và một gia sản to tát nhờ tiền thưởng trong cuộc chiến. Cùng lúc, ông bố đang lâm vào cảnh nợ nần do chi tiêu phung phí. Trong khi ấy, người thừa kế tài sản và tước vị của Ngài Walter là anh Elliot bắt lại mối quan hệ với gia đình ông và có ý muốn cưới Anne. Liệu Anne sẽ bị thuyết phục bởi viễn cảnh làm Phu nhân một tòng nam tước và cũng là bà chủ một gia sản to tát, hay cô lại bị Phu nhân Russell thuyết phục nhầm lẫn, hay cô sẽ thuyết phục anh Wentworth kiềm chế sự ghen tị và mặc cảm đối với anh Elliot mà nối lại cuộc tình?

Trong truyện này, tác giả đặc biệt xói mạnh vào giới quý tộc, mà biểu trưng là Ngài Walter với thói phù hoa thậm tệ. Vì thói phù hoa như thế mà ông chi li trong việc chọn người thuê nhà cho xứng với địa vị của mình: người thuê là Đô đốc thì nghe hay hơn là "Ông" được gọi một cách trống trơn. Rồi khi được tin vợ chồng Đô đốc Croft đến Bath, ông chỉ muốn tìm hiểu nơi cư ngụ của hai người có xứng cho mình đến thăm hay không! Đến con gái lớn của ông cũng lây bệnh phù hoa của bố: sau khi cho thuê nhà rồi hai bố con đi ở thuê nơi khác, vợ chồng em gái từ xa đến mà chị cảm thấy khó xử nếu mời bên thông gia đến dùng bữa vì e bên ấy thấy số người hầu bàn ăn ít hơn trước!

Khi xói vào giới trung lưu thì Persuasion cũng mạnh mẽ hơn các tác phẩm trước của Jane Austen. Dựa theo những nhận xét sơ khởi của Anne, tác giả dùng những từ ngữ miêu tả anh Elliot như "thanh nhã", "dung dị", "dễ mến", "nhậy cảm", "nhận thức sáng suốt", "ý kiến hay", "phán xét đúng lý", "có nguyên tắc", "thận trọng", "lịch sự"...; rồi Anne đâm ra hồ nghi vì anh "quá dễ mến"; rồi dần dần sự thật về con người anh bộc lộ: "tàn nhẫn", "tráo trở", "đạo đức giả", "gian xảo", "giả tạo", "vô cảm", "vô ơn", "vô nhân tính", "ích kỷ", "lừa dối". Còn ngôn từ nào khác để nêu bật hơn bản chất thật trái ngược với vẻ bề ngoài tốt đẹp?

Về tác giả:

Jane Austen – sinh năm 1775 mất năm  1817 tại Steventon, Hants, Anh quốc. Các tác phẩm của Bà được đánh giá là những tác phẩm lớn của văn chương thế giới ngang hàng với những kiệt tác như: Đỏ và đen, Bà Bovary, Chiến tranh và hoà bình, Bá tước Monte Cristo

Thuyết phục (Persuasion) nằm trong bộ ba  tiểu thuyết đắc của nữ văn sĩ nổi tiếng người Anh Jane Austen:  Kiêu hãnh và Định kiến ( Pride and Prejudice ) Lý trí và Tình cảm (Sense and Sensibility).

Trong khi viết quyển Thuyết phục, Jane Austen đang ngã bệnh. Đây là tiểu thuyết cuối cùng hoàn chỉnh của Jane Austen. Trong khi Pride and Prejudice thường được được xem là truyện nổi tiếng nhất của Jane Austen, một số người đọc cho biết họ thích nhất Thuyết phục trong số các tác phẩm của tác giả.

Jane Austen sinh ngày 16-12-1775 là người thứ bảy trong tám người con của Mục sư George Austen (1731-1805), cai quản giáo xứ Steventon, và bà Cassandra Leigh (1739-1827). Người thân thiết nhất trong cuộc đời tác giả là cô chị Cassandra; cả hai không bao giờ kết hôn. Ông bố là một học giả luôn khuyến khích con cái tính ham học hỏi. Tuy thế, tác giả không được tiếp thu nhiều giáo dục từ nhà trường mà chủ yếu được ông bố dạy học, và cũng có điều kiện đọc nhiều sách vở. Không khí gia đình sống động và yêu thương, cộng thêm những mối quan hệ rộng rãi với họ hàng và bạn bè, đã cung cấp bối cảnh cho các tác phẩm của tác giả.

Từ tuổi nhỏ, Jane Austen đã bắt đầu viết những vở kịch ngắn và tiểu phẩm nhằm tạo vui thú trong gia đình, tiếp theo là một ít thơ và văn xuôi. Tác giả đã sử dụng khung cảnh đời sống của mình – vùng nông thôn, giáo xứ, láng giềng và những thị trấn miền quê, cùng những chuyến thăm viếng đến các thành phố Bath và London để lấy chất liệu cho những tình huống, cá tính và đề tài trong các tác phẩm của mình. Riêng trong truyện Persuasion, tác giả cũng sử dụng chất liệu từ người anh Francis Austen và em trai Charles Austen; cả hai đều là hạm trưởng tầu chiến và lập những chiến công tương tự như Đại tá Wentworth trong truyện này.

Tác phẩm đầu tay của Jane Austen là Lý trí và Tình cảm (Sense and Sensibility) được viết vào năm 1784 dưới tựa đề Elinor and Marianne, qua nhiều bổ sung đến năm 1811 mới được xuất bản, chỉ ghi tác giả là "một phụ nữ", và với chi phí tác giả tự bỏ ra. Tương tự, truyện Kiêu hãnh và Định kiến (Pride and Prejudice) được phác thảo trong thời gian 1796-1797 và xuất bản lần đầu tiên năm 1813. Thêm truyện Mansfield Park được xuất bản năm 1814, và Emma năm 1815. (Bản dịch của Pride and Prejudice, Sense and Sensibility và Emma đã được Nhà xuất bản Hội Nhà văn phát hành). Một nhà phê bình văn học có uy tín đã ca ngợi "tác giả không tên" là ngòi bút tuyệt diệu của "tiểu thuyết hiện đại" trong truyền thống mới về hiện thực. Tất cả tác phẩm xuất bản lúc Jane Austen còn sống vẫn đề tên tác giả vô danh. Sau khi tác giả qua đời, lần đầu tiên tên thật của tác giả mới xuất hiện, khi hai truyện Northanger Abbey và Persuasion được phát hành năm 1818.

Công ty sách LIÊN VIỆT giới thiệu