Sách của Jane Austen thế kỷ XXI

Tác phẩm của bà nhẹ nhàng sâu sắc, không những được ưa chuộng, được lùng đọc, là sách gối đầu giường cho các thế hệ phụ nữ mà còn trở thành khuôn mẫu sáng tác cho nhiều người cầm bút trên khắp thế giới.

Với chủ đích khơi tiếp dòng chảy văn chương quyến rũ sâu xa của Jane Austen đến bạn đọc thế kỷ XXI, nhà văn Rosie Rushton đã dồn tâm sức cấu tứ ba tác phẩm Bí mật mùa hè – Yêu lầm giận vội và Giấc mơ táo bạo (dựa trên cốt truyện Tu viện Northanger, Kiêu hãnh & Định kiến và Emma).

Vừa bảo lưu nguyên vẹn văn phong dịu dàng tinh tế của Austen, Rosie Rushton vừa lồng vào tác phẩm cái không khí dí dỏm tươi tắn đặc trưng của tuổi xuân hiện đại. Bà kể lại những câu chuyện quen thuộc bằng thứ tiết tấu rộn ràng nhí nhảnh, dựng nên nhiều khung cảnh rạng rỡ và nhộn nhịp hơn. Jane và Elizabeth thế kỷ XXI không còn khép nép trong phòng khâu vá thấp thỏm đợi ý trung nhân như nguyên mẫu xa xưa của họ nữa, mà đã là những cô bé tuổi teen có phong cách tự do, độc lập và hết sức hồn nhiên. Thay vì những phong thư chậm chạp rề rà chuyền từ phòng khách nọ sang phòng khách kia như ở thế kỷ XVIII, họ liên lạc với nhau bằng laptop và blackberry, di chuyển không phải bằng xe ngựa mà bằng máy bay và xe hơi đời mới...

Bí mật mùa hè kể về Caitlin Morland, cô bé lọ lem trong một Học viện Nghệ thuật sành điệu. Rất cá tính và có tài, cô đã biến kỳ nghỉ hè tưởng chừng tẻ nhạt thành khoảng thời gian đầy khám phá và mơ mộng ở đất nước Italia tươi đẹp. Đây là tác phẩm trẻ trung và ghi dấu ấn Rushton nhất trong ba tác phẩm giới thiệu lần này.

Yêu lầm giận vội, phiên bản mới cực kỳ hiện đại của Kiêu hãnh và Định kiến, kể về các chị em nhà Bennet, về các cậu bạn trai của họ và những tâm tình nhận thức tuổi mới lớn. Rung động đầu đời. Yêu thương hờn giận. Tỉnh ngộ băn khoăn. Tất cả có trong cuốn sách tái tạo xuất sắc một trong những tác phẩm ưu tú nhất của mọi thời đại này.

Giấc mơ táo bạo là tác phẩm chứa nhiều tình tiết oái oăm hơn cả. Nó cho thấy tuổi teen rất sôi nổi, rất nhiệt tình, và cũng rất dễ sai sót. Điều bất ngờ là các teen có thể xử lý rắc rối một cách tuyệt vời.

Mặc dù trung thành với cốt truyện và mạch truyện của Jane Austen, Rosie Rushton vẫn khéo léo gia giảm nhiều chi tiết mới mẻ cho phù hợp với thời đại và đối tượng người đọc. Ba tác phẩm được giới thiệu lần này là một bước đệm tinh tế giúp độc giả tuổi teen tiếp cận với các tác phẩm kinh điển, đồng thời tôn vinh khả năng sáng tạo theo chiều sâu của nhà văn - đó là tìm tòi cái mới trên nội dung tưởng chừng đã cũ.

Jane Austen để lại cho đời chỉ 6 tác phẩm, nhưng lại khơi gợi vô vàn ý tưởng và hứng thú của rất nhiều tác giả sau này. Người ta từng biết đến Monica Fairview, Marilyn Brant, Sara Angelini… với những tiểu thuyết viết lại hoặc viết tiếp các tác phẩm của Jane Austen, nhưng chỉ đến Rosie Rushton, thì thế giới của các cô gái nhà Bennet, Woodhouse hay Morland mới được tái hiện hoàn hảo, chẳng những ở không gian, mà còn ở tinh thần. Trong khi các tác giả khác viết lại Jane Austen để hi vọng chen chân vào vầng hào quang sáng chói từ các tác phẩm của bà, thì Rosie Rushton cấu tứ bộ ba Jane Austen thế kỷ XXI với thuần một lòng yêu mến và tri kỷ với bậc tiền bối, điều đó khiến những đứa con tinh thần của bà mang sắc thái rực rỡ riêng. Jane Austen để lại dấu ấn vĩnh hằng trong nền văn học thế giới, bởi bà là người đầu tiên khái quát và bình phẩm các vấn đề xã hội, phong tục, văn hóa và cả chính trị bằng những mẫu hình phụ nữ phá cách, khác xa hình ảnh cổ điển trước đó. Còn Rosie Rushton để lại ấn tượng khó phai trong lòng những người yêu mến tác phẩm của Jane Austen nhờ cách đặt vấn đề tươi mới, bạo dạn và nhờ bút pháp sành điệu dí dỏm.

Đọc xong Bí mật mùa hè, Yêu lầm giận vội và Giấc mơ táo bạo, độc giả rất dễ nhận ra rằng, Rosie Rushton không đang sáng tác, mà đang tìm hiểu, đang mở lối đi mới vào lòng tác phẩm của Jane Austen như một người đồng hành về tâm tưởng với nữ tiểu thuyết gia tài ba xưa kia. Và bà làm lây lan tâm thế ấy đến người đọc bằng cách sáng tác – như một phương thức truyền tải đặc biệt, cuốn người đọc theo ngòi bút khám phá táo bạo của mình. Xây dựng nên một khung cảnh hoàn toàn lạ cho các nhân vật vốn đã quá quen với văn học thế giới, dường như Rushton muốn tự đặt ra cho mình một giả thuyết, nghiên cứu xem vị trí và tư tưởng của phụ nữ sau hai thế kỷ có những gì biến cải. Trong tác phẩm của Jane Austen, phụ nữ nói chung vẫn giữ vai trò mờ nhạt, thụ động trên phông màn lịch sử. Mặc dù Jane đã châm biếm cuộc sống như rối giật dây của những người đồng giới mình, nhưng rốt cuộc vẫn chỉ dừng ở mức phản ánh chứ chưa đưa ra được giải pháp cải thiện nào hữu hiệu. Những cô gái như Emma Woodhouse, Elizabeth Bennet của Jane có được cuộc sống tốt đẹp, được nâng lên cao hơn trên vị trí bình thường là nhờ họ đã gặp được những người đàn ông tuyệt vời, tôn trọng nâng niu họ và giúp họ thay đổi số phận. Nhưng đến Rosie Rushton, người phụ nữ nói chung và các thiếu nữ trẻ nói riêng đã xóa bỏ triệt để sự thụ động cũng như cam chịu. Họ lập ngôn, họ quyết định và hành động để đạt được mong ước của mình. Chẳng hạn trong Bí mật mùa hè, người ta sẽ thấy một cô bé Caitlin không đơn giản chờ đợi Ludo Tilney liếc cặp mắt xanh đến chỗ mình. Cô đã nhúng ướt người như nàng Rose trên chiếc Titanic đang đắm để trở nên quyến rũ, thu hút chàng Jack của mình tới cứu. Ở Yêu lầm giận vội, thì cái định kiến của James Darcy không đơn giản là ở sự giàu – nghèo về vật chất như anh chàng tiền thân trong Kiêu hãnh và Định kiến nữa. Tới đây, chúng ta sẽ thấy Rushton bộc lộ tài quan sát và sắp đặt tinh tế tới mức nào, khi để cho gia đình Bennet sống rất đầy đủ sung túc, bởi vì xã hội hiện đại không còn những cô gái ngoan ngoãn khâu vá đủ thứ vô thưởng vô phạt và sống nhờ lợi tức hoa màu từ cha hay anh giống thời Nhiếp chính nữa. Bởi thế, chàng Darcy của thế kỷ XXI sẽ có một thứ định kiến khác, đó là định kiến về trí tuệ đàn bà. Đối với chàng, bộ óc phụ nữ cũng không sáng sủa hơn mái tóc nhạt màu của họ là bao. Sự đối đầu giữa chàng và nàng Lizzie hiện đại là cuộc đối đầu giữa hai tư tưởng độc lập, kiên quyết và đầy chính kiến. Còn đến Giấc mơ táo bạo, thì nhân vật nữ Emma Woodhouse hoàn toàn là người điều khiển tình thế, những người xung quanh nhượng bộ cô tới mức gần như cực đoan, khiến các dự tính và cảm tính chủ quan của cô được thể đẩy hết lượt mọi người vào những hoàn cảnh dở cười dở khóc. Nhìn chung, thiếu nữ trong tác phẩm của Rosie Rushton là những cá tính mạnh và linh hoạt, vừa cứng cỏi vừa uyển chuyển.

Một điều nữa, khiến tác phẩm của Rosie Rushton nổi bật lên giữa rừng tác phẩm hậu Jane Austen, là văn phong khôi hài tươi vui của bà. Rosie rất rành rẽ tâm lý độc giả trẻ. Từ ngữ của bà trong sáng, thi thoảng đan xen những đoạn tự thoại rất hài hước. Điều đáng giá nhất là nó hài hước một cách ngây thơ và tự nhiên như hơi thở. Điển hình là đoạn Caitlin liên tục tưởng tượng phản ứng của giới truyền thông về bữa tiệc xa xỉ của nhà Izzy. Thủ pháp này được lặp lại ở Lizzie Bennet trong đoạn đối phó với Drew Collins, nhưng pha nhiều nét duyên dáng hơn hẳn, cho phù hợp với tính cách của cô.

Hai trăm năm sau ngày các tác phẩm của Jane Austen khuynh đảo mọi khuê phòng thiếu nữ, đến lượt các tác phẩm của Rosie Rushton bắt đầu tạo ra làn sóng mới làm náo nức ngăn bàn cặp sách của các cô học trò. Bên ô mai, bánh kẹo và sách vở, Bí mật mùa hè, Yêu lầm giận vội vàGiấc mơ táo bạo nhất định sẽ trở thành người bạn tinh thần ngọt ngào và gắn bó với các em. Các em sẽ tìm thấy ở đây không chỉ giá trị văn học, nhân văn, mà cả những câu chuyện tâm tình khiến trái tim các em không nén nổi xốn xang náo nức.

(theo baomoi.com)