Collin Firth – Vị vua mới của Hollywood

Được công chúng biết đến nhờ vai diễn anh chàng Darcy quyến rũ trong bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết của Jane Austen Pride & Prejudice (Kiêu hãnh và định kiến) từ năm 1995, Colin Firth nhanh chóng gặt hái được những thành công vang dội kể từ đó và dần bước lên đài vinh quang với giải Nam chính xuất sắc nhất tại Oscar năm nay. Với diễn xuất của mình, Colin đã dần khẳng định quyền lực của một vị vua mới trong làng diễn viên kì cựu.

Colin Firth trong phim King's Speech

Con đường không chông gai...

Colin Firth sinh ra ở Grayshott, Hampshire, Vương quốc Anh. Mẹ anh, bà Shirley Jean là một giảng viên ngành Tôn giáo đối chiếu tại Đại học King Alfred (nay là Đại học Winchester), và cha của anh, David Norman Lewis Firth, là một giảng viên môn lịch sử (cũng tại King Alfred), đồng thời là một chuyên viên giáo dục cho Chính phủ Nigeria. Firth có một em gái và một em trai cũng đều là diễn viên. Cha mẹ của anh lớn lên ở Ấn Độ, còn anh lại dành một phần thời thơ ấu của mình ở Nigeria, nơi cha của anh làm công tác giảng dạy.

Colin sống ở Missori năm anh lên 11 tuổi, anh theo học tại một trường công của Winchester. Từ bé, anh đã có sở thích chơi ghita, nhưng nhà trường cấm đàn ghita và saxophone, họ coi đó là những nhạc cụ “không nghiêm túc”. Thật may, nếu không có sự cấm cản này, chắc hẳn chúng ta đã có một ca sĩ, nhạc sĩ Colin Firth chứ không phải là một diễn viên Colin Firth với những vai diễn xuất sắc của ngày hôm nay. Và Colin, vì không thể theo đuổi niềm đam mê thuở nhỏ của mình, đã chuyển sang học diễn xuất tại Trung tâm kịch London.

Năm 1983, Firth đóng vai Guy Bennett, một nhà sản xuất kịch London giành được giải thưởng trong bộ phim Another Country. Năm 1984, ông bước vào điện ảnh với bộ phim chuyển thể từ kịch, trong phim ông đóng vai Tommy Judd (một vai đối lập với Bennet). Năm 1986, ông cùng Sir Laurence Olivier góp mặt trong Lost Empires, một bộ phim truyền hình chuyển thể từ tiểu thuyết của J.B.Priestley. Một năm sau đó, ông và Kenneth Branagh có cơ hội hợp tác cùng nhau trong bộ phim A Month in the Country của J.L.Carr. Năm 1989, tác phẩm mà ông tham gia có tên Valmont và Apartment Zero.

Bộ phim khiến Colin được dư luận chú ý đến là Pride & Prejudice (Kiêu hãnh và Định kiến), được sản xuất năm 1995. Nhờ có vai diễn chàng Darcy lạnh lùng quyến rũ, phụ trợ là chiếc áo ướt nhẹp để lộ thân hình đáng ngưỡng mộ, anh đã giành được tình cảm của đông đảo công chúng. Bộ phim cũng chính là nấc thang đưa anh đến với Bridget Jones Diary (Nhật ký tiểu thư Jones). Kể từ đó, anh tham gia hàng loạt những bộ phim, gồm cả vai chính và vai phụ, và hơn hết, mỗi bộ phim anh tham gia đều được công chúng đặc biệt quan tâm.

Năm 2009, anh đóng vai chính trong A Christmas Carol, bộ phim chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết của Charles Dickens. Với A Christmas Carol, Colin đã thể hiện tài năng thể hiện cảm xúc của mình trong vai người cháu họ của Scrooge, được các nhà phê bình đánh giá rất khá. Anh cũng thường xuyên xuất hiện trong các dự án truyền hình, như Donovan Quick (một phiên bản mới của Don Quixote) (1999) và Conspiracy (2001). Nhờ những vai trò này, anh được đề cử giải Emmy. Bộ phim gần đây nhất có sự tham gia của anh là Genova, đã được mang đi tranh tài tại Liên hoan phim quốc tế Toronto.

Tại Liên hoan phim quốc tế Venice lần thứ 66, Colin được trao giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất cho vai diễn Tom Ford trong A Single Man. Anh đã lột tả xuất sắc thế giới nội tâm của một vị giáo sư đại học, người phải vật lộn với nỗi cô đơn sau khi người bạn đời của mình ra đi. Vai diễn này đã đem lại cho Firth những lời khen ngợi tuyệt vời nhất trong sự nghiệp của mình, đồng thời anh còn được đề cử giải thưởng hàn lâm, giải Quả Cầu Vàng, giải BAFTA và giải BFCA. Anh cũng đã giành giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất tại giải BAFTA vào tháng 2 năm 2010.

Firth đóng vai chính trong bộ phim King’s Speech với vai Prince Albert, Công tước xứ York / Vua George VI. Bộ phim lột tả quá trình ông vượt qua những khó khăn trong việc chống chọi lại chứng nói lắp để trở thành một vị vua vĩ đại của Vương quốc Anh trong Thế chiến II. Tại liên hoan phim Toronto, bộ phim đã được đông đảo công chúng hoan nghênh nhiệt liệt. Bộ phim được phát hành vào đúng sinh nhật lần thứ 50 của Colin Firth và được coi như là món quà sinh nhật tuyệt nhất dành cho anh.

Tháng 1/2011, Colin Firth giành giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất tại giải Quả Cầu Vàng. Cũng với giải thưởng tương tự, anh đã chinh phục được khán giả và những nhà phê bình có tiếng tại Screen Actors Guild. Thành công nối tiếp thành công, Colin lần lượt nhận giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất tại BAFTA và Oscar.

Trong tương lai không xa, Colin sẽ tham gia bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết của John le Carré có tên Tinker, Tailor, Soldier, Spy do Tomas Alfredson làm đạo diễn. Bạn diễn của anh trong phim này gồm có Ralph Fiennes, Gary Oldman, và Tom Hardy. Cũng có thông tin anh sẽ tham gia bộ phim Stoker của đạo diễn Park Chan Wook, biên kịch Wentworth Miller.

Colin Firth – Chàng đa tài

Không chỉ là một diễn viên với những vai diễn để đời, Colin Firth không ngại theo đuổi những niềm đam mê khác của mình. Firth tham gia vào kịch nói với vai William Shakespeare trong vở hài kịch đặc biệt có tên Blackadder: Back & Forth. Edmund Blackadder tình cờ gặp nhân vật của Firth trong khi ông đang làm vở kịch Macbeth, đã một mực đòi anh phải hợp tác với mình trong tác phẩm này, đồng thời khẳng định rằng: “Đây là vở kịch dành cho tất cả nam sinh và nữ sinh trong vòng 400 năm nữa”. Firth thường xuyên làm việc tại nhà hát vào khoảng thời gian từ năm 1983 đến năm 2000. Colin đóng vai chính trong các vở kịch Three Days of Rain, The Caretaker, Desire Theo Elms, và Chatsky. Cùng với Norah Jones, Colin còn đảm nhận xuất sắc vai trò người dẫn chương trình khách mời của Saturday Night Live năm 2004.

Không những thế, Colin lấn sân sang cả nghề sản xuất phim, anh đảm nhận vai trò quan trọng trong bộ phim tài liệu do vợ mình sản xuất có tên Livia Giuggioli, In Prison My Whole Life. Bộ phim nêu ra những vấn đề xung quanh quá trình xét xử và các chứng cứ chống lại nhà hoạt động chính trị đồng thời là cựu thành viên của Black Panther tên Mumia Abu-Jamal, người đã bị kết án tử hình vì bị buộc tội giết một nhân viên cảnh sát Philadelphia, Daniel Faulkner.

Ngoài việc chăm lo cho sự nghiệp của riêng mình, anh còn là một thành viên tích cực của phòng thu Filmaka, nơi phát hiện các nhà làm phim vô danh và giới thiệu họ với những chuyên gia trong nền điện ảnh, nhằm bồi đắp nhân tài và đồng thời cũng tạo ra một sân chơi cho những người đam mê điện ảnh.

Một trong những niềm đam mê của Colin là văn học. Tác phẩm đầu tiên được xuất bản của anh có tên "The Department of Nothing", là một truyện ngắn xuất hiện trong tuyển tập Speaking with the Angel (2000). Đây là tổng hợp các truyện ngắn được biên tập bởi Nick Hornby, được phát hành nhằm mục đích viện trợ cho các trẻ em bị mắc chứng tự kỷ. Tuy nhiên, cũng chính điện ảnh là cầu nối cho anh đến với văn học. Lần gặp đầu tiên của anh với Hornby là trong khi thực hiện bản gốc của bộ phim Fever Pitch. Colin sau đó cũng đã đóng góp không nhỏ cho sự ra đời của cuốn sách We Are One: A Celebration of Tribal Peoples, được phát hành năm 2009.

Cuốn sách khám phá nền văn hóa của các dân tộc trên thế giới, đồng thời phân tích sự đa dạng của họ, và chỉ ra các nguy cơ họ phải đối mặt. Cuốn sách là tâm huyết của nhiều nhà văn phương Tây, như Laurens van der Post, Noam Chomsky, Claude Lévi-Strauss, đồng thời cũng có sự góp mặt của các nhà nghiên cứu bản địa như Davi Kopenawa Yanomami và Roy Sesana. Tiền bản quyền thu được từ cuốn sách này sẽ được xung vào quỹ của Tổ chức phi chính phủ bảo vệ quyền của các dân tộc, Survival International.

Colin Firth trong phim Mamma Mia!

Con người đa tài này còn tự mình thực hiện nhiều bài hát trong các bộ phim mà anh đóng, gần đây nhất là trong bộ phim Mamma Mia! Cùng với Rupert Everett, anh ghi âm ca khúc "Lady Come Down" cùng với Rupert Everett trong bộ phim.

Nhà chính trị ngoài đời?

Colin Firth là một người tích cực với các hoạt động xã hội. Liệu có phải những hoạt động xã hội đó chính là chìa khóa khiến anh làm tròn vai trò của mình trong King’s Speech, một bộ phim có đề tài liên quan đến chính trị?

Anh từng tham gia vào một chiến dịch nhằm ngăn chặn việc một nhóm người bị tị nạn bị trục xuất khỏi Anh, bởi họ có nguy cơ bị sát hại trên đường trở về nhà là nước Cộng hòa dân chủ Công Gô. Firth khẳng định rằng: “Đối với tôi, việc cứu người là một điều tối thiểu nhất. Tôi thấy vô cùng đau đớn nếu chúng ta bở mặc những con người tuyệt vọng. Việc giúp đỡ người khác chẳng có gì là khó cả. Việc đẩy những con người khốn khổ vào đường cùng làm cho tôi thấy tức giận, hơn hết nó lại đến từ một chính phủ mà chúng ta kỳ vọng rất nhiều”.

Firth được coi như là một người ủng hộ thường xuyên của Survival International, một tổ chức phi chính phủ bảo vệ các quyền của các dân tộc. Phát biểu trong năm 2001, anh nói: “Sự quan tâm của tôi dành cho các dân tộc thiểu số đã có từ rất lâu, và tôi luôn luôn ủng hộ Survival International". Năm 2003, trong thời gian quảng bá cho bộ phim Love Actually của mình, anh đã lên tiếng bảo vệ những người dân trong một bộ lạc của Botswana, lên án sự trục xuất của chính phủ Botswana đối với những thổ dân Gana và Gwi khỏi Trung tâm Kalahari. Anh phát biểu một cách công khai: “ Những người này không phải là tàn tích của một thời quá khứ, những người cần được đưa trở lại cuộc sống văn minh. Họ có thể tiếp tục sống trên mảnh đất hợp pháp của họ và đối mặt với thể kỷ 21 theo cách mà chúng ta, những con người tự xưng là đã phát triển, phải ghen tị”.

Cùng với những nhân vật nổi tiếng khác, Firth cũng tham gia vào Hội chợ thương mại toàn cầu. Chiến dịch này nhằm đưa ra các vấn đề về bất công bằng đối với các nhà sản xuất thuộc thế giới thứ 3, bao gồm bán phá giá, thuế nhập khẩu cao, và quyền lao động như: tiền lương thiếu công bằng. Không những vậy, Colin còn nỗ lực trong nhiều hành động nhằm ủng hộ chiến dịch như mở một gian hàng thân thiện với môi trường ở Tây London. Gian hàng được thiết kế theo một hình mẫu thân thiện với môi trường và được các chuyên gia tư vấn về việc sử dụng năng lượng có hiệu quả.

Trong tháng mười năm 2009 tại Liên hoan phim London, Firth cho ra mắt trang web về phim và chính trị mang tên Brightwide.com, cùng với vợ mình là Livia và một nhóm do Paola De Leo, một cựu Giám đốc Ngân hàng Deutsche Bank và Trưởng đại diện Chương trình tài trợ chính cho Tổ chức Ân xá. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2006 với tạp chí Madame Figaro của Pháp, Firth đã được hỏi: Những người phụ nữ trong cuộc sống của bạn là ai?. Anh trả lời: Mẹ tôi, vợ tôi và Jane Austen.

Đầu năm 2010, Firth tuyên bố ủng hộ Đảng Dân chủ Tự do, trước đó anh được coi như là một người ủng hộ cho Đảng lao động. Nhiều người cho rằng, chính sự ủng hộ những người dân tị nạn và quyền tị nạn là nguyên nhân chính dẫn đến sự thay đổi này.

Trong những bộ phim gây được tiếng vang của anh cần phải kể đến The English Patient (Bệnh nhân người Anh), Shakespeare in Love (Shakespear đang yêu), Bridget Jones’s Diary (Nhật ký tiểu thư Jones), Mamma Mia! và Love Actually (Tình yêu ở quanh ta). Nhờ những cống hiến trong sự nghiệp của mình, Colin đã sở hữu một ngôi sao mang tên mình trên Đại lộ Danh Vọng.

Colin Firth (phải) và các chủ nhân tượng vàng Oscar 83

Một chút riêng tư

Firth sống tại Chiswick, London. Năm 1989, anh có mối tình lãng mạn với Meg Tilly, bạn diễn của anh trong phim Valmont. Năm 1990, họ có một câu con trai, bé William "Will" Joseph Firth, và quyết định ổn định cuộc sống của mình ở Canada. Những đứa trẻ con riêng của Tilly đã hoàn toàn bị chinh phục bởi người cha dượng Firth và có một cuộc sống hạnh phúc với Will như những đứa trẻ cùng cha cùng mẹ khác. Nhưng cuộc sống vợ chồng của họ không kéo dài lâu, bốn năm sau khi sinh bé Will, Colin và Meg đường ai nấy đi.

Không lâu sau đó, Colin và bạn diễn Jennifer Ehle trong Kiêu hãnh và Định kiến cũng chia tay sau một thời gian mặn nồng. Hiện Colin kết hôn với Livia Giuggioli, một nhà sản xuất phim người Ý, hai người sống ở cả Anh và Ý. Họ có hai con trai, Luca và Matteo.